Etxeak eta lantokiak

NOLA AURREZ DAITEKE ENERGIA?

Jokabide-ohitura jakin batzuk helburu izan eta barneratzearekin soilik, guztion artean energiaren kontsumoa murrizten lagun dezakegu, erosotasunari inola ere uko egin gabe.

Etxean eta lantokian berokuntza, ur beroa, etxetresnak, argiztapena edo aire girotua ongi erabiltzea ezinbestekoa da herrialdean energia aurrezteko: kontuan izan eraikinek Espainiako guztizko energia-kontsumoaren % 30 gastatzen dutela.

"Alferrik gabeko glosarioa" dioen komikia

Erosotasuna:

termino honekin, etxean edo lantokian, ongizatea edo erosotasuna ematen duten baldintzak adierazi nahi ditugu.

ENERGIA ETA DIRUA AURREZTEKO AHOLKU BALIAGARRIAK

  1. 19 ºC-ko tenperatura nahikoa da, zure etxebizitzan eroso sentitzeko.
  2. Itzali berokuntza lo zauden bitartean eta, goizean, itxaron etxea aireztatu eta leihoak itxi arte, berokuntza pizteko.
  3. Jarri balbula termostatikoak erradiadoreetan edo termostato programagarriak; soluzio merkeak eta erabilerrazak dira, eta % 8 - % 13 energia aurreztuko duzu.
  4. Ordu batzuez egon behar ez baduzu, jaitsi termostatoa 15 ºC-ra (askotan, “Ekonomia” posizioa deritzonera).
  5. Ez itxaron zure ekipoa matxuratu arte: banako galdararen mantentze egokiak energia aurrezten lagunduko dizu.
  6. Purgatu erradiadoreak gutxienez urtean behin, berokuntza-denboraldiaren hasieran.
  7. Ez estali erradiadorek eta ez jarri oztopatzen duen objekturik, aire beroa egoki banatzea zailduko duzulako.
  8. Logela bat aireztatzeko nahikoa da leihoak 10 minutu inguru leihoak irekitzea. Ez da denbora gehiago behar airea berritzeko.
  9. Itxi pertsianak eta gortinak gauez. Horrela, ez da bero asko galduko.
Barruan "Ba al zenekien" idatzitako puxika

1 °C-ko aldaerak, gutxi gorabehera, % 7ko aurrezkia sortzen du girotzean. Termostatoen edo ordu-programatzaileen bidez, kontsumitzen dugun energia eta haren tenperatura modu eraginkorrago batean erabili eta kontrola dezakegu.

ETXEBIZITZA ISOLATZEKO AHOLKU BALIAGARRIAK

  1. Etxe bat eraiki edo birgaitu behar baduzu, ez erabili kanpoko itxitura (leihoak eta balkoiak) gutxi. Girotzeko dirua aurreztuko duzu, eta erosotasunean irabaziko duzu.
  2. Instalatu beira bikoitzeko leihoak, edo leiho bikoitzak, eta zubi termikoaren hausturako arotzeria.
  3. Saiatu pertsianen kaxek zirrikiturik eduki ez dezaten, eta behar den moduan isolatuta egon daitezen.
  4. Hauteman aire-korronteak; eutsi piztutako kandela bati leiho edo ateen ondoan, edo airea sartzen dela uste duzun tokietan.
  5. Ateetatik eta leihoetatik airea sartzen bada, estali zirrikituak material erraz eta merkeekin; adibidez, silikona, masilla edo burlet batekin.
  6. Tximinia badaukazu, itxi tiroa erabiltzen ez duzunean.

Gainera, garrantzitsua da etxea ongi isolatuta edukitzea (hoberena beira bikoitzak eta zubi termikoaren hausturako markoak dituzten leihoak dira). Horrela, energia gutxiago beharko da, eta bero gutxiago galduko da.

AHOLKU PRAKTIKOAK
UR BEROA ETA ENERGIA NOLA AURREZTU

  1. Ur beroa metatzeko sistemak ur beroa berehala eta metatu gabe sortzen duten sistemak baino eraginkorragoak dira.
  2. Oso garrantzitsua da depositu metatzaileak eta ur beroa banatzeko hodiak ongi isolatuta egotea.
  3. Arrazionalizatu uraren kontsumoa: ez utzi txorrota alferrik irekita (bizarra egitean edo hortzak garbitzean).
  4. Kontuan izan dutxa batekin bainu batekin baino askoz gutxiago kontsumitzen dela (gutxi gorabehera, lau aldiz ur eta energia gutxiago).
  5. 30 ºC - 35 ºC-ko tenperatura aski da norberaren garbitasuna egitean eroso sentitzeko.
  6. Txorroten eta deposituen jarioek eta ihesek hilean 100 litro galtzea ekar dezakete. Ekidin itzazu!
  7. Erabili kontsumo txikiko dutxa-buruak. Garbitasuna erosoa izango da, baina uraren erdia gastatuta eta, beraz, baita energia ere.
  8. Jarri emari-murriztaileak (aireztagailuak ere deritzenak) iturrietan.
  9. Dutxaz aldatzen baduzu, aukeratu tenperatura erregulatzen duten iturriak dituena. Energiaren % 4 - % 6 artean aurreztuko duzu.
  10. Iturriren bat aldatzen baduzu, aukeratu aginte bakarrekoa; ur bero eta hotzerako bi iturri independente edukitzea baino askoz ere efizienteagoa da.
Barruan "Ba al zenekien" idatzitako puxika

Eguzki-instalazio termikoak fidagarriak dira, bizitza erabilgarri luzea daukate (25 urte) eta energia asko aurrezten dute, beste erregai batzuen (gasolioa, gas naturala, elektrizitatea) kontsumoa murrizten dutelako urteko zatirik handienean.

Eraikingintzaren Kode Teknikoak (EKT) etxebizitza berri guztietan etxeko ur beroa sortzeko eguzki-kaptadore termiko berriak instalatzea behartzen du, eguzkiaren energia mugagabe eta doakoa aprobetxatzeko.

Zure etxebizitza zaharra bada, eguzki-plakak instalatzea ere plantea dezakezu edo zure bizilagunen erkidegoan proposa dezakezu, dauden laguntza ugari aprobetxatuz. Edonola ere, kontuan izan aholku hauek:

AHOLKU PRAKTIKOAK
ARGITASUNA AURREZTZEKO

  1. Ahal den guztietan, aprobetxatu argi naturala. Ez dago begiak gutxiago kaltetzen dituen argi zuririk.
  2. Erabili kolore argiak horma eta sabaietan: hobeto aprobetxatuko duzu argi naturala, eta argi elektriko gutxiago beharko duzu.
  3. Ez utzi argiak piztuta erabiltzen ari ez zaren geletan.
  4. Erabili ahalik eta argiztapen apaingarri gutxien kanpoaldean.
  5. Mantendu garbi lanparak eta pantailak; argiztapena handiagoa izango da, potentzia handi beharrik gabe.
  6. Ordeztu bonbilla zaharrak LED motako bonbillekin. Argiztapen-maila berarekin, % 80ra arte aurrez dezakezu energian eta 8 aldiz gehiago irauten dute. Lehenetsi denbora gehien piztuta daudenak aldatzea.
  7. Egokitu argiztapena zure beharretara eta lehenetsi fokuratutako argia: aurrezteaz gain, giro erosoagoak lortuko dituzu.
  8. Ahal baduzu, jarri argiaren intentsitate-erreguladorea: energia aurreztuko duzu.
  9. Atondo, garaje edo gune komunetan, komenigarria da presentzia-detektagailuak jartzea, argiak automatikoki piztu eta itzaltzeko.
Barruan "Ba al zenekien" idatzitako puxika

Mito faltsu bat da argiak piztuta utzita, argia behar duzun bakoitzean etengailua piztu eta itzalita baino energia gutxiago kontsumitzen duzula pentsatzea. Egoera eta argi mota ororekin.

Argiztapen-sistema on batek behar adina argi eman behar du toki jakin batean eta ematen zaion erabilera kontuan izanda.

Zarrastelkeriarik ez egoteko, argiztapena energetikoki efizientea izan behar da. Lanparak eta bonbillak teknologia efizienteagoko beste batzuekin ordeztuz gero, % 80 baino gehiago aurrezten da, argi-erosotasun bera mantenduz.

AHOLKU PRAKTIKOAK ZURE ETXERAMENDUTAN AURREZTZEKO

  1. Aprobetxatu garbigailuaren, ontzi-garbigailuaren eta lehorgailuaren gehieneko edukiera: jarri beteta daudenean eta, ahal bada, programa ekonomikoetan.
  2. Garbitu arropa edo tenperatura baxuan: garbigailuak kontsumitzen duen elektrizitatearen % 90 ura berotzeko erabiltzen du.
  3. Zentrifugatzeak lehorgailuak baino askoz gutxiago kontsumitzen du.
  4. Ez uretatik pasatu platerak ontzi-garbigailuan sartu baino lehen, edo pasatu ur hotzarekin. Energia eta ur gutxiago kontsumituko duzu.
  5. Janaria prestatzean, kudeatu baliabideak modu efizientean. Gastu handienetik txikienera: mikrouhin-labea, presio-heltzea, sukaldea eta, azkenik, labe elektrikoa.
  6. Ez erabili labea janari kopuru txikiak prestatzeko, ezta janari berotu edo desizozteko ere. Gehien kontsumitzen duen elektrotresnetako bat da.
  7. Aprobetxatu hondar-beroa: plaka ontzia kendu baino 5 minutu lehenago itzaltzen baduzu, isurtzen duen beroarekin egiten amaituko da.
  8. Indukziozko plakek ohiko bitrozeramika-plakek baino elektrizitate gutxiago kontsumitzen dute.
  9. Saihestu telebistek, ordenagailuek, kontsolek, musika-ekipoek eta antzekoek egonean moduan daudela sortutako kontsumo ikusezina. Entxufa itzazu etengailua duen konexio-bloke batera, eta itzali etengailua erabiltzen ez direnean.
  10. Etxetresna berri bat erosten duzunean, aukeratu efizientzia mota onena!
Barruan "Ba al zenekien" idatzitako puxika

Kontsumoari buruzko informazioaz gain, kontuan hartu beharreko ekipoari buruzko beste datu batzuk ditu. Adibidez, garbigailuaren etiketa energetikoan urteko kontsumoaz gain (kWh), uraren urteko kontsumoa, garbi ditzakeen arropa kg-ak, zentrifugazioaren efizientzia eta zarata-maila ere agertzen dira.

Argiztapenarekin gertatzen den moduan, merkatuan antzeko prestazioak dituzten etxetresnak daude, baina kontsumo energetikoaren aldea % 80 baino handiagoa izan daiteke. Kontsumo-alde hori, bizitza erabilgarrian zehar, kostu handia eta alferrikakoa da.

Produktuen efizientzia ezagutzen duten kontsumitzaileentzat, Europar Batasunak 2021ean Etiketa energetikoei buruzko araudi berri espezifiko eta bakarra sortu zuen. Bertan, A+, A++ eta A+++ motak desagertu dira, nolabaiteko nahastea sortzen zutelako, eta letra batekin soilik identifikatzen dira orain, Atik, efizienteenak, Gra arte, gehien kontsumitzen dutenak.

Etxetresna bat erosi baino lehen, funtsezkoa da etiketa energetikoaren informazio guztia xehe egiaztatzea eta antzeko beste gailu batzuekin konparatzea, erosketa efizienteena zein den jakiteko.

GIROTZEA

Girotzea pertsonen ongizate egokia lortzeko airea tenperatura-, hezetasun- eta kalitate-maila egokietara egokitzean datza, urte-garaia kontuan hartuta, hau da, berokuntza neguan, eta hoztea udan. Bulego “normal” batek eraikinaren guztizko energia-kontsumoaren % 50 baino gehiago inberti dezake helburu horretan.

AHOLKU PRAKTIKOAK
BULEGOETAN AIRE GIRATZETARAKO

  1. Erabili leihoak modu adimendunean. Adibidez: eguzkiak ematen badie, aprobetxatu beroa neguan, eta jaitsi olanak edo pertsianak udan.
  2. Erabili doako hoztea: ireki leihoak gauean eta goizeko lehen orduetan. Airearen kalitate egokia eta aireztatze natural on bat lortuko dituzu, eta gainera, dirua eta energia aurreztuko dituzu.
  3. Saihestu beharrezkoak baino tenperatura altuagoak eta sortzen duten alferrikako energia-gastua. Eraikin publikoek eta lantokiek berokuntza 19°-ra doitu behar dute neguan, eta 27°-ra udan.
  4. Itzali gailu elektriko guztiak erabiltzen ari ez direnean(lanparak, fotokopiagailuak, inprimagailuak, ordenagailuak eta abar). Energia kontsumitzeaz gain, beroa sortzen dute
  5. Mantendu kanpoko ateak eta leihoak itxita girotze-sistemak martxan daudenean, eta inplikatu eta kontzientziatu lankideak.
  6. Eraikinak erradiadoreak edo fan-coilak (aire-saretak) baditu, ez estali edo ez jarri objekturik gainean airea banatzen uzten ez dutelako, eta erabili termostatoa. Eta itzali, etxera joaten azkena bazara.
  7. Eraikinak girotzea pizteko/itzaltzeko kontrolen badauka (ordutegiaren edo okupatutako/paseko guneen arabera), itzali beharrezkoa ez den guneetako girotzea.
Barruan "Ba al zenekien" idatzitako puxika

Girotzea pertsonen ongizate egokia lortzeko airea tenperatura-, hezetasun- eta kalitate-maila egokietara egokitzean datza, urte-garaia kontuan hartuta, hau da, berokuntza neguan, eta hoztea udan. Bulego “normal” batek eraikinaren guztizko energia-kontsumoaren % 50 baino gehiago inberti dezake helburu horretan.

Girotzearen erabileran ohitura on batzuei jarraikiz, onura handiak lor ditzakegu. Baina, erabiltzaileek termostatoak irizpide gutxirekin edo batera irizpiderik gabe manipulatzen badituzte, baliteke matxurak eta are gastu gehiago sortzea.

ARGIZTAPENA

Argiztapen-sistema on batek behar adina argi ematen du toki zuzenean eta argiztatutako tokiari ematen zaion erabileraren arabera, eta ondorioz, langileek lana modu efizientean eta nekatu gabe egin dezakete lan.

AHOLKU PRAKTIKOAK
BULEGOKO ARGIZTEARI BURUZ

  1. Aprobetxatu ahalik eta gehien argi naturala: aldatu tokiz argia pasatzen uzten ez duten objektuak (armairuak, apalategiak, landareak), jarri lan-mahaiak leihoetatik gertu, mantendu pertsianak irekita eta abar.
  2. Erabili behar-beharrezko argiak soilik. Inor erabiltzen ari ez den argiak itzaltzea bezain ohitura errazarekin, % 10era arteko energia aurrez dezakezu.
  3. Sortu ohiturak lankideen artean, joan aurretik argiak itzal ditzaten gogoraraziz. Garbiketaren, atezainen, segurtasun pertsonalaren eta abarren zerbitzuek paper garrantzitsua dute ekintza horretan.
  4. Erabili kontsumo txikiko lanparak (fluoreszenteak edo LEDak). Argi-maila bera eman arren, askoz ere energia gutxiago kontsumitzen dute eta bere bizitza erabilgarria oso luzea da, eta ondorioz, ordezkatze- eta mantentze-kostu txikiagoa dute.
  5. Argiztapena kontrolatzeko sistemak dituen bulego bateanenergia asko aurrez daiteke, hauen gisako neurriei esker:
    1. Integratutako kudeaketa-sistemak erabiltzea. Argiak piztea eta itzaltzea programa daiteke, argi-fluxuak alda daitezke, presentzia-detektagailuak integra daitezke eta eraikineko instalazioak urrunetik eta erraz kontrola daitezke smartphone, tableta edo ordenagailu batetik.
    2. Presentzia-detektagailuak jartzea laneko guneetan, pasabideetan eta sarreretan.
    3. Kokatutako argiztapena lehenestea, eta lanpostu bakoitzaren beharretara egokitzea.
    4. Argiaren intentsitatea doitzeko erreguladore elektrikoak erabiltzea leihoetatik gertu dauden argietan, argi naturala ez dagoenean soilik pitz daitezen.
    5. Korridoreetako eta igarobideetako argiztapena gutxitzea.
  6. Argiaren intentsitatea txikiagoa da lanparak eta bonbillak zikintzen direnean. Garbi itzazu tarteka: energia aurreztuko duzu eta argiztapenaren kalitatea hobetuko da.
  7. Larrialdietako argietan ere aurrez daiteke: LED argiek edukiera txikiagoko bateria behar dute, eta argi gutxiago kontsumitzen dute.
Barruan "Ba al zenekien" idatzitako puxika

1.200 orduz funtzionatzen duen 100 W-ko lanpara gori batek 43 kg CO2, isurtzen du atmosferara, eta LED motako bere baliokideak 5 kg CO2.isurtzen du.

Bizitza baliagarrian zehar, LED motako bonbilla batek bonbilla gori batek baino tona erdi CO2 gutxiago isuriko du atmosferara.

Argiztapenak toki baten itxura hobetu dezake eta lan egiteko giro atsegina eman dezake, baina bulegoaren guztizko energia-kontsumoaren % 30era arte har dezake. Zarrastelkeriarik ez egoteko, energetikoki efizientea izan behar da. Lanparak eta bonbillak LED motakoekin ordeztea, egun gomendagarriak direnak, % 80ra arte aurrez daiteke argiztapen-erosotasuna mantenduz.

EKIPAMENDU OFIMATIKOA

Ekipo efizienteak, energiaren aurrezki-sistemak eta ekipo horiek egoki hautatu eta erabiltzeak funtsezkoak dira energia aurrezteko helburua lortzeko.

AHOLKU PRAKTIKOAK
BULEGOKO EKIPAMENDUA

  1. Erabili ordenagailuaren itzaltzeko, eteteko edo inaktibo jartzeko funtzioak, jardueraren arabera. Eta itzali beti laneguna amaitzean edo oporretan.
  2. Hobe da Energy Star etiketa duten ekipoak erostea. Logotipo hori daramaten ordenagailuek % 25-60 gutxiago kontsumitzen dute, eta inprimagailuak % 25 efizienteagoak
  3. Monitoreak gutxiago kontsumitzeko, hau egitea gomendatzen da:
  4. Itzali monitorearen pantaila 10 minutu baino gehiagoko etenetan.
  5. Doitu pantailaren distira maila ertain edo baxura; ordenagailu eramangarri askok lehenespenez funtzio hori ezarrita daukate bateriarekin funtzionatzen dutenean (% 40ra arte gutxiago kontsumitzen da).
  6. Aukeratu kolore iluneko horma-irudiak (pantaila txuriak baino % 25 energia gutxiago behar dute).
  7. Erabili pantaila-babesle beltza, irudirik eta animaziorik gabea.
  8. Saihestu egonean moduko (standby) kontsumo ikusezina. Etengailua duten konexio-blokea badaukazu, itzali lanaldiaren amaieran. Horrela, konektatuta dauden gailu guztietarako energia-hornikuntza etengo duzu.
  9. Erabili inprimagailua modu efizientean:
  10. Inprimatu dokumentuak 2 aldeetatik eta zuri-beltzean, edo erabili tinta aurrezteko funtzioak eta zirriborro modua.
  11. Saiatu inprimagailura bidaltzeko lanak taldekatzen eta astindu tonerraren kartutxoa amaitzen ari denean, oraindik ere kopia mordoa egingo du.
  12. Zentralizatu gailu ofimatiko eta inprimagailu guztiak lanaldik kanpoko orduetan Inprimagailua tokikoa bada, itzali erabiltzen ez denean.
  13. Eskatu IT arduradunari energia aurrezteko modua konfigura dezan.
Barruan "Ba al zenekien" idatzitako puxika

Ordenagailu eramangarri batek mahaigaineko batek baino % 50 gutxiago kontsumi dezake.

Eraikin batzuetan, ekipamendu ofimatikoak (ordenagailuak, inprimagailuak, fotokopiagailuak, faxak eta abar) elektrizitatearen % 20ra arte kontsumi dezake. Zenbateko horren erdia ordenagailu pertsonalei dagokie.

IGOGAILUAK

Igogailuek energia-kostu nahikoa handia dute, baita matxura- eta mantentze-gastuak ere. Langileek zein bisitariek arrazoiz erabiliz gero, asko aurrez daiteke.

AHOLKU PRAKTIKOAK
IGOGAILETARAKO

  1. Ahal dela igo eta jaitsi eskaileretatik, batez ere ondoz ondoko solairuetan. Merkeagoa, ekologikoagoa eta osasuntsuagoa da.
  2. Eraikinak igogailu bat baino gehiago baditu, sakatu deitzeko botoi bat soilik.

    ZEHARKAKO KONTSUMOA

    Lanean badira energia eta dirua aurrezten lagun dezaketen beste ekintza txiki ugari ere: papera, plastiko eta bulegoko beste material batzuk gutxiago kontsumitzea; altzariak, kableak, osagarriak eta ontziak berrerabiltzea; papera, beira, tonerrak, ontziak eta bestelako hondakinak dagozkion ontzietan birziklatzea; ura arduraz erabiltzea; eta oro har, gure eguneroko bizitzan hartu ditugun ohitura onak errepikatzea.

      DERROCHÓLICOAREN AURKAKO DEKALOGOA

      EZAGUTU ZURE DERROCHÓLICO MAILA

      TESTA
      IDAE
      SICER
      PRTR
      CCAA

      Fuentes de los datos: IDAE y otros organismos oficiales